امروز قصد داریم مقاله ای را با عنوان تنالیته و داینامیک صدا در اختیار شما دوستان قرار دهیم همراه ما باشید.
تنالیته و داینامیک صدا دو عنصر مختلف در صداها می باشند که در ادامه به بررسی هر یک از آنها می پردازیم. داینامیک صدا به معنی میزان شدت صدا می باشد و تنالیته یا مایه صدا به دو قسمت منظم و نامنظم صداهای یک گام تقسیم می شود.
[stextbox id=’info’ direction=’rtl’]
اینجاییم تا به تعدادی از سوالات شما عزیزان که در این باره ممکن است به ذهنتان خطور کرده باشد پاسخ دهیم:
- تنالیته صدا به چه معناست؟
- داینامیک صدا یعنی چه؟
[/stextbox]
تنالیته صدا به چه معناست؟
تنالیته که به مایه ی موسیقی نیز شناخته می شود از دو بخش منظم و نامنظم صداهای یک گام تشکیل شده است. تمامی موسیقی ها دارای مایه مخصوص به خود هستند به زبان ساده تر آهنگی که در مایه” لا ” ساخته شده است به اصطلاح گام آن ” لا ” می باشد. تمام صداهای اطراف ما از یک صدای مرکزی تولید می شوند، این صدای مرکزی به نحوی است که ملودی پایانی صداها به آن ختم میشود و این به دلیل ویژگی ایستایی و پایداری صدای مرکزی می باشد.
اگر بخواهیم این موضوع را به طریقی دیگر توضیح دهیم می توانیم بگوییم که صدای تنالیته در واقع نشات گرفته از صدای مرکزی می باشد که صداهای دیگر به آن متکی هستند. صدای مرکزی تنالیته با نام های درجه اول، تونیک و نت پایه نیز شناخته می شود.
زمانی که یک قطعه در تنالیته” دو” باشد، درجه اول یا تونیک آن نت نیز “دو” می باشد، علاوه بر آن صدای مرکزی تنالیته می تواند هر کدام از دوازده صدای محدوده ی اکتا در موسیقی غرب باشد که شامل: می، لا، فا، سل و… است.
مثال
تنالیته تنها به صدای مرکزی وابسته نیست بلکه به گام و آکورد مرکزی نیز مربوط می شود. با مثالی به این موضوع می پردازیم: اگر قطعه ای در تنالیته “دو” است، گام مبنای آن از نت های دو، ر، می، فا، سل، لا، سی می باشد در اینجا دو به عنوان گام مرکزی شناخته می شود و نت یونیک نیز نت دو است. همچنین تریاد تونیک آکورد اساسی این قطعه است، که صدای پایینی یا نت پایه ی آن دو می باشد.
امروزه بیشتر آثار و موسیقی هایی که به ثبت رسیده اند و ما به طور روزانه آنها را می شنویم طبق صدای آکورد و گامی مرکزی هستند، اگر به تاریخچه ی آن نظر کنیم می بینیم که این سبک موسیقی یعنی نظام سنتی تونال از جانب آهنگسازان رها شده بود اما پس از گذشت سالیان دوباره محبوبیت خود را یافت.
با تعریف هر کدام از موارد زیر بیشتر راجع به تنالیته آگاهی پیدا خواهید کرد.
گام ماژور:
عناصر اصلی در شناخت تنالیته شامل گام های: دو، ر، می، فا، سل، لا، دو می باشد. این گام ها در موسیقی می تواند از زیر به بم و یا بم به زیر مرتب و سپس ساخته شوند لازم به ذکر است که هر قطعه موسیقی از صداهای زیر و بم متفاوتی تشکیل شده است.
گام مینور:
گام مینور می تواند ایفای نقشی اساسی برای موسیقی غرب درکنار گام ماژور داشته باشد. گم مینور تشکیل شده از هشت صدا است که صدای هشتم تکرار صدای اول است اما د یک اکتا بالاتر، تفاوت آن با گام ماژور الگوی فاصله ی میان آنهاست.
نشانه تنالیته:
زمانی که قطعه ای بر اساس گام ماژور است و با نت”ر” شروع می شود، به اصطلاح آن قطعه در تنالیته ر ماژور شناخته می شود، و یا اثری در گام ماژور با نت فا شروع شود تنالیته فا مینور است. برای هر یک از گام های مینور و ماژور تعداد مشخصی از نشانه ی دیز یا بمل وجود دارد. که می تواند بین نشانه های بمل یا دیز از صفر تا هفت متغییر باشد. معمولا آهنگسازان برای مشخص کردن نشانه تنالیته هر قطعه، نشانه تنالیته را از تعدادی بمل یا دیز تشکیل می دهد.
گام کروماتیک:
گام کروماتیک متشکل شده از دوازده صدای محدوده ی اکتا می باشد.
مدلاسیون یا تغییر تنالیته:
رفتن از یک تنالیته به تنالیته ی بعدی را مدلاسیون یا تغییر تنالیته می گویند.
داینامیک صدا یعنی چه؟
به میزان شدت یک صدا در موسیقی داینامیک می گویند. شدت صدا به میزان نوسانی که دامنه آن پدید آورده است بستگی دارد مثلا گیتار هرچقدر که با قدرت بیشتری نواخته شود میزان صدایی که از آن تولید می شود نیز قدرت بیشتری دارد. در کل به تغییر هرگونه صدا چه قوی تر و چه ضعیف تر در سازها که منجر به تغییر تعداد ساز های همنواز شود در اصطلاح می گوییم که تغییر داینامیکی گفته می شود، چنین تغییری می تواند به تدریج و یا در آن واحد به وجود آید.
اکسان
همانگونه که افزایش صدا و به دنبال آن افزایش ارتفاع صورت سبب نوعی هیجان می ود کاهش صدا نیز می تواند نوعی آرامش را در شنونده به وجود بیاورد. کسی که به نواختن یک ساز می پردازد می تواند با اجرای قوتی تر یک صدا نسبت به بقیه روی آن صدا تاکید داشته باشد که به چنین عملی، تاکید داینامیکی یا اکسان گفته می شود.
روح بخشیدن به یک موسیقی از طریق ظرافت های ماهرانه ی داینامیکی صورت پذیر است، که گاه در نت نویسی هم می توان آن را به کار برد اما اجرا کننده نقش مهم تری دارد که می تواند از احساسات خود در جهت روح بخشیدن به یک قطعه موسیقی کمک بگیرد.
با به وجود آمدن انواع سازهای موسیقی در 150 سال گذته دینامیک در موسیقی غرب نیز گسترش چشم گیری داشته است. به نحوی که گاها دستگاه های الکترونیک قوی که وجود دارند با تولید صدای قوی موجب آزار بقیه می شوند که به تولید صدایی ناهنجار و گوش خراش ختم می شوند. به جرعت می توان گفت که هیچ کدام از فرهنگ های انسانی تا به امروز با چنین گستره ای که از داینامیک وجود دارد کار نکرده است.
امروزه آهنگسازان برای نوشتن موسیقی و نشان دادن داینامیک از اصطلاحات ایتالیایی بهره می برند. به طور مثال دینامیک های به شدت ملایم را با نماد سه یا چهار پی پشت سرهم نشان می دهند، و یا از سه تا چهار اف برای نشان دادن دینامیک های قوی استفاده می کنند.
از همراهیتان صمیمانه سپاسگذاریم. هدف ما از گردآوری این مطالب آشنایی بیشتر شما با موضوع فوق بود امیدواریم رضایت مند بوده باشد.